پایش بودجه روندی است که در آن گروه پایش‌گر برای درک بهتر نحوه تخصیص و صرف منابع توسط دولت اطلاعات جمع‌آوری می‌کند.
چرخه بودجه دارای چهار بخش کلیدی است: تدوین بودجه، تصویب بودجه، اجرای بودجه و تفریغ بودجه.
هر چه تعامل شهروند با پایش بودجه بیشتر شود بهتر درک می کند که اولیت‌های خاص بودجه دولت چه را و چه گونه اخذ شده‌اند.
آشنایی با روند تصمیم‌گیری خیلی مهم است زیرا در مراحل بعدی چرخه بودجه به گروه پایش‌گری که می‌خواهد همین تصمیم‌گیران را در قبال اجرای بودجه مسئول نگه دارد کمک می‌کند.
موفق‌ترین طرح‌های پایش آن‌هایی‌اند که بر شواهد استوارند. از این رو باید تمام سوابق طرح پایشتان را به دقت ثبت کنید.
دانستن این که اختیار هر بخش از روند بودجه در دست کیست نه تنها به ارزیابی شکل‌گیری اطلاعات کمک می‌کند، بلکه می‌توان فهمید که چه کسی را باید مسئول دانست.
