دوهفته‌نامه نبض، ۵ تیر ۱۳۹۴‎‎

این هفته با حقوق بشر در ایران

آزادی بیان

در هفته‌های اخیر بحث پیرامون انواع محدودیت‌ها علیه سید محمد خاتمی، رئیس‌جمهور اسبق، دوباره بالا گرفت. خاتمی هم اکنون ممنوع الخروج، ممنوع التصویر و ممنوع القلم و ممنوع البیان است. پیشتر قوه قضائیه انواع ممنوعیت‌ها علیه او را منتسب به رأی شورای امنیت ملی کرده بود، اما پس از تکذیب حسن روحانی، غلام‌حسین محسنی اژه‌ای سخنگوی قوه قضائيه دستور دادستان تهران را مبنای این ممنوعیت اعلام کرده، کسانی که به آن اعتراض کنند را تهدید به برخورد قانونی کرد.

پس از محکومیت آتنا فرقدانی به ۱۲ سال حبس به جرم ترسیم کاریکاتور نمایندگان مجلس، کارزار بین‌المللی به راه افتاد در حمایت از او. طی این کارزار، کاریکاتوریست‌ها از سراسر جهان، کاریکاتور مقامات جمهوری اسلامی و نمایندگان مجلس ایران را به شکل حیوانات مختلف ترسیم کرده و آن را با هش‌تگ Draw4Atena# در شبکه‌های اجتماعی منتشر کردند.

تصرف انتشارات خوارزمی توسط این سازمان داد. انتشارات خوارزمی یکی از موفق‌ترین انتشاراتی‌های خصوصی در ایران به شمار می‌رود. صنعت نشر مستقل در ایران سال‌هاست که به شیوه‌های گوناگون تحت فشار نهادهای دولتی و حکومتی قرار دارد.

 

۱ تیر، سازمان گزارش‌گران بدون مرز طی بیانیه‌ای به حمله‌های سپاه پاسداران به شهروند وب‌نگاران در ایران اعتراض کرد. همچنین در این بیانیه نسبت به عدم برخورداری از حق کار برای روزنامه‌نگاران زندانی پس از آزادی از زندان ابراز نگرانی شده.

حقوق زن

بحث حضور یا عدم حضور زنان در ورزشگاه‌ها برای تماشای بازی مردان کماکان ادامه دارد. پس از خوشبینی‌های نسبی مبنی بر صدور اجازه برای حضور زنان، کمی پیش از برگزاری یک مسابقه بین‌المللی والیبال در تهران، وزیر کشور اعلام کرد که دستور جدیدی برای صدور اجازه ورود زنان به ورزشگاه نداریم.

۲۹ خرداد، گروهی از کنشگران اینترنتی توفان توئیتری راه‌اندازی کردند تا نسبت به عدم اجازه حضور زنان در ورزشگاه‌ها در ایران اعتراض کنند. این اقدام با استقبال گسترده کاربران اینترنت روبرو شد.سری دوم این حرکت برای جمعه ۵ تیرماه برنامه‌ریزی شده.

۳۱ خرداد، بحث تفکیک جنسیتی در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران در رسانه‌های فارسی زبان بالا گرفت. ظاهرا این طرح در برخی شبکه‌های رادیوئی این سازمان اجرائی شده. هرچند که چند روز بعد این موضوع از طرف مقامات صدا و سیما تکذیب شد.

آزادی در اینترنت

۲۱ خرداد، وب‌سایت بی‌خوف مقاله‌ای را منتشر کرد که در آن روش بسیار ساده‌ای برای هک کردن نرم‌افزار واتس‌آپ شرح داده شده است. نرم‌افزار ارسال پیامک واتس‌آپ یکی از پرطرفدارترین نرم‌افزارهای ارتباطی میان کاربران ایرانی است. در هفته‌های اخیر گروهی در ایران به جرم فعالیت در واتس‌آپ و شبکه‌های اجتماعی بازداشت شده‌اند.

محاکمات

۲۸ خرداد، حجت‌الاسلام احمد حیدری، از اساتید حوزه علمیه قم،‌ به خاطر انتشار نامه سیدمصطفی تاج‌زاده به رهبر به جرم تبلیغ علیه نظام، تشویش اذهان عمومی، نشر اکاذیب علیه مقامات و تبلیغ به نفع گروه‌ها و سازمان‌های مخالف نظام به شش سال حبس و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شد.

بازداشت خودسرانه

۲۷ خرداد، خبر رسید که حسین رفیعی، عضو شورای فعالان ملی-مذهبی که بدون احضار قبلی و در خیابان بازداشت شده بود در اعتراض به این اقدام دست به اعتصاب غذا و دارو زده. پیشتر نیز، مینو مرتاضی لنگرودی، از دیگر اعضای شورای فعالان ملی-مذهبی به شش سال زندان و دو سال محرومیت از فعالیت‌های سیاسی و مدنی محکوم شده بود.

حقوق زندانیان

۲۵ خرداد، مادر آتنا فرقدانی از قول او تمام اتهامات مبنی بر رابطه نامشروع میان آتنا و وکیل‌اش را رد کرد. آتنا فرقدانی که اخیرا به خاطر ترسیم کاریکاتور نمایندگان مجلس به ۱۲ سال زندان محکوم شده بود، حین ملاقات با وکیل‌اش، محمد مقیمی، با او دست داده بود که این موضوع اتهام جدید رابطه نامشروع میان آن دو را نیز مطرح کرده. وکیل آتنا نیز به همین جرم بازداشت شده است.

۲۸ خرداد، معصومه دهقان، همسر عبدالفتاح سلطانی، وکیل مدافع فعال در زمینه حقوق بشر طی نامه‌ای که در سحام نیوز منتشر شد از چهار سال زندان بدون مرخصی این زندانی سیاسی گلایه کرد. در ایران بسیاری از وکلا که پرونده‌های فعالان سیاسی و مدنی را بر عهده گرفته باشند با فشارهای گوناگون و گاه بازداشت و زندان روبرو هستند.

در همین راستا، از اول تیر، قانون جدید آیین دادرسی کیفری ایران به اجرا گذاشته شد. مطابق این قانون، متهمان امنیتی تنها قادر خواهند بود وکیل خود را از میان وکلای مورد تأیید قوه قضائیه انتخاب کنند. بسیاری از ناظران اجرای این قانون را نقض حق دادرسی عادلانه می‌دانند، زیرا در جرائم امنیتی معمولا حکومت شاکی پرونده است و اگر وکیل متهم از استقلال رأی کافی برخوردار نباشد، قادر به دفاع مناسب از موکل خود نخواهد بود.

اعدام

۲۴ خرداد، منصور آروند، زندانی سیاسی کُرد اعدام شد. پیشتر به او اعلام شده بود که حکم اعدام او با یک درجه تخفیف به حبس ابد تغییر یافته. او به جرم «محاربه» و «تبلیغ علیه نظام» به اعدام محکوم شده بود.

۴ تیر، ۵۴ تن از زندانیان محکوم به اعدام زندان قزل‌حصار در نامه‌ای به مردم ایران از آنان خواستند تا از این وضعیت رعب‌آور نجات‌شان دهند. زندان قزل‌حصار یکی از بالاترین ارقام اعدام درمیان زندان‌های کشور را داراست. بسیاری از موارد حکم اعدام در ایران بدون طی کردن روندهای مرسوم قضائی صادر می‌شود که به‌طور مداوم مورد اعتراض نهادهای حقوق بشری قرار دارد.