در جمهوری اسلامی، مسلمان بودن بسیار مهم است. مسلمان در ایران شهروند درجه اول است و مردم "اهل کتاب"، یعنی مسیحیان، یهودیان و زرتشتی ها، شهروند درجه دوم هستند. با این که اهالی کتاب در کنار مسلمانان زندگی می‌کنند، به کسب و کار می‌پردازند و آئین و اماکن مذهبی خود را دارند، اما از حقوق مساوی با مسلمان ها برخوردار نیستند.
ارتداد و مخالفت: اقلیت‌های مذهبی در ایران
در جمهوری اسلامی، مسلمان بودن بسیار مهم است. مسلمان در ایران شهروند درجه اول است و مردم "اهل کتاب"، یعنی مسیحیان، یهودیان و زرتشتی ها، شهروند درجه دوم هستند. با این که اهالی کتاب در کنار مسلمانان زندگی می‌کنند، به کسب و کار می‌پردازند و آئین و اماکن مذهبی خود را دارند، اما از حقوق مساوی با مسلمان ها برخوردار نیستند. مرد غیر مسلمان نمی‌تواند با زن مسلمان ازدواج کند. اگر یک غیر مسلمان کشته شود، قاتل دیه‌ای می‌پردازد که از دیه مسلمان‌ها کمتر است؛ اما اگر یک مسلمان کشته شود، خانواده مقتول حق قصاص دارند. فقط مسلمانان می‌توانند پست‌‌های ارشد حکومتی همچون رهبری، ریاست جمهوری و یا وزارت را بر عهده بگیرند. افراد غیر مسلمان باید مالیاتی ویژه به نام "جزیه" پرداخت کنند.
اگر روحانی مسلمان اعمال یک غیر مسلمان را مخالف اسلام اعلام کند، آن شخص به راحتی دشمن خدا نام می‌گیرد و حقوق محدودی را که قبلاً داشت از دست می‌دهد. جمهوری اسلامی از این بخش از شریعت استفاده می‌کند تا اقلیت‌های مذهبی را سرکوب کند و رهبران اقلیت‌های مذهبی با پایگاه مردمی قوی را به تهدید علیه منافع ملی محکوم می‌کند.
بر همین اساس است که از سال ۱۳۸۹، بیش از ۳۰۰ شهروند مسیحی در ایران دستگیر شده‌اند. افرادی همچون کشیش بهنام ایرانی و فرشید فتحی، که به خاطر پخش انجیل‌های فارسی زبان و برگزاری مراسم مذهبی به زبان فارسی، به اتهام اقدام علیه امنیت ملی به شش سال زندان محکوم شدند.
اگر اعتقاد شما بر یکی از مذاهب رسمی ایران نباشد، به عنوان شهروند یک کشور شناخته نمی‌شوید. مذاهب دیگر مانند بودیسم، تائویسم، و الحاد به رسمیت شناخته نشده و پیروان این ادیان مجبور به انتخاب از میان دیگر گزینه‌ها هستند.
از میان اقلیت‌های غیر رسمی، شاید بهائیان از همه بیشتر سرکوب شده باشند. کمی پس از انقلاب ایران، بهائی‌ها از حق تحصیل محروم شدند و نیروهای بسیج و لباس شخصی معابد و قبرستان‌های آن‌ها را تخریب نمودند. بر اساس گزارش اخیر احمد شهید، گزارشگر ویژه سازمان ملل، ۱۱۰ بهائی در حال حاضر در ایران در بازداشت هستند، از جمله چهار زن که به همراه کودکان شیرخواره، عمر خود را در زندان سپری می‌کنند. صد و سی و سه بهائی دیگر به مرگ محکوم شده‌اند و منتظر اجرای حکم هستند.
دراویش گنابادی در دولت محمود احمدی نژاد دوران سختی را سپری می‌کنند. تعدادی از این دراویش معتقد به جدایی دین از حکومت هستند، در دوران اخیر نسبت به محدودیت‌های حکومتی بر اجرای مراسم مذهبی به مقاومت غیر مسلحانه روی آورده‌اند. دراویش گنابادی در اعتراض به تخریب مساجد صوفی توسط مأموران امنیتی و دستگیری رهبران و وکلای‌شان به تحصن و اعتصاب غذا دست زده‌اند. در تمامی این موارد، دولت ایران ادعا دارد که بر اساس اسلام عمل می‌کند و قانون شریعت را اجرا می‌کند. اما کیفرخواست علیه اقلیت‌های مذهبی، همان است که در مورد فعالان مذهبی اجرا می‌شود: تهدید علیه منافع ملی.
حقوق اقلیت ها در ماه مه ۲۰۱۳:
روز ۱۶ اردیهشت ماه، سید ابراهیم بهرامی از دراویش گنابادی شهرستان کوار توسط مامورین امنیتی و لباس شخصی و بدون ارائه‌ی حکم قضایی در محل کار خود بازداشت شد. سید ابراهیم پس از بازداشت به زندان نظام منتقل شد که تحت نظارت اطلاعات شیراز اداره می‌شود.
روز ۲۲ اردیبهشت، جلسه رسیدگی به پرونده اتهامی ۲۲ درویش گنابادی تشکیل شد. در این جلسه اتهام محاربه و حمل سلاح غیر مجاز بررسی شد. اسامی دراویش زندانی عبارت است از: غلامعلی بیرامی، امیدعلی اکبری، بهیار رجبی، مهرداد کشاورز، علیجان دهقان، موسی دهقان، کاظم دهقان، امیرحمزه دهقان، رضا پیشکار، مهدی دهقان، منوچهر زارع، امان چراغی، ابوذر ملکپور، حمید آرایش، مهدی قنبری، محمدعلی شمشیرزن، عبدالرضا آرایش، و محمدعلی آرایش رسیدگی شد.
در تاریخ ۲۳ اردیبهشت، گروهی از فعالان حقوق بشر خواستار آزادی هفت تن از رهبران بهائی معروف به گروه "یاران" در پنجمین سالگرد حبس آن‌ها شدند. فریبا کمال آبادی، جمال الدین خانجانی، عفیف نعیمی، سعید رضایی، بهروز توکلی، وحید تیزفهم و مهوش ثابت از سال ۱۳۸۷ زندانی هستند. در سال ۱۳۹۱، به اتهام جاسوسی و اقدام علیه امنیت ملی و فساد فی الارض به بیست سال زندان متهم شدند. به گفته احمد شهید، گزارشگر ویژه سازمان ملل در خصوص وضعیت حقوق بشر در ایران، «پس از پنج سال، نگرانم نه تنها یاران از آزادی محروم هستند، بلکه تمام بهائی‌های ایران در صورت فعالیت اجتماعی در خطر هستند».
نقشه پراکندگی زندانیان بهائی برپایه آخرین گزارش گزارشگر ویژه سازمان ملل در مورد وضعیت حقوق بشر در ایران
همچنین در آوریل در نبض‌ایران
در ماه مه، شمارگان گزارش‌های نقض حقوق بشر ثبت شده در بانک اطلاعات نبض‌ایران به ۳۰۴ رسید. این گزارش‌ها شامل موارد نقض حقوق فردی، سیاسی، مدنی و زنان در سرتاسر کشور است.
اگر شما نیز شاهد موارد نقض حقوق بشر در ایران بوده‌اید، یا از موارد گزارش‌نشده نقض حقوق بشر خبر دارید، لطفا آن‌ها را در سایت نبض‌ایران ثبت کنید؛ صدای‌تان را به گوش همه برسانید.
دیگر گزارش‌های مهم دریافتی در این ماه:
۱۶ اردیبهشت: سید ابراهیم بهرامی در کوار بازداشت شد.
۱۸ اردیبهشت: موج بازداشت کارگران در ایران.
۲۲ اردیبهشت: جلسه رسیدگی به اتهام ۲۲ درویش گنابادی در وزارت دادگستری کوار.
منابع
منابع
بخش منابع نبض ایران بانک اطلاعات رو به گسترشی است از عهدنامه ها، اعلامیه ها و کنوانسیون های سازمان ملل که دولت ایران از امضا کنندگان آن است. همچنین این بخش شامل اسناد قانونی همچون قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و دیگر قوانین مرتبط؛ گزارشات سازمان های غیر دولتی (NGO ها)؛ اطلاعات مربوط به تعهدات بین المللی ایران؛ و دیگر موضوعات مرتبط با وضعیت حقوق بشر در ایران است.
مطالب بیشتر درباره حقوق اقلیت‌ها را در کتابخانه منابع نبض‌ایران دنبال کنید، از جمله:
مجموعه مستندات نقض حقوق بشر در ارتباط با بهائیان در ایران
در حاشیه‌ها، مطلبی پیرامون بازداشت، زندان و اعدام فعالان کرد در ایران معاصر
منابع دیگر: برای اطلاعات بیشتر پیرامون حقوق بشر در ایران از سایت https://www.nabz-iran.com/fa دیدن کرده یا به بخش منابع نبض ایران به نشانی https://www.nabz-iran.com/fa/resource-library-page-farsi مراجعه کنید.
نبض‌ایران نتیجه کار گروهی فعالان حقوق‌بشر از داخل و خارج از کشور در ثبت گزارشات نقض حقوق‌بشر، برپایه تجربیات شخصی، شهادت دیگران، و دیگر منابع رسانه‌ای است. تلاش این وب‌سایت تقویت صدای مردم، و جلب توجه جهانی به جنبش آنان است. در این وب‌سایت خواهید یافت: نقشه موارد نقض حقوق‌بشر شامل طبقه بندی‌های حقوق‌زنان، حقوق‌سیاسی و حقوق‌بشر، و همچنین آخرین خبر‌ها و تحلیل‌ها پیرامون حقوق‌بشر در ایران.